Księga nocnych kobiet – Marlon James
Na Jamajce zawsze wrzało. Wpierw rdzennych mieszkańców podbili Hiszpanie, by później wyspą mogli zawładnąć Anglicy. Kingston i Port Royal były miastami, które stały się bazami piratów. Z czasem na Jamajce zaczęto zakładać farmy trzciny cukrowej. I to właśnie wtedy rozpoczęła się era niewolnictwa na Karaibach. Niewolnikami stawali się najczęściej nieszczęśnicy przywiezieni z Afryki i ich potomkowie. Księga nocnych kobiet Marlona Jamesa opowiada o grupie kobiet, które próbują odmienić swój los. Każda z nich ma odmienne powody, czy uda im się wyzwolić spod jarzma białego ciemiężyciela?
Główną bohaterką swojej powieści Marlon James uczynił Lilit – młodą butną dziewczynę, która ma właśnie iść do katorżniczej pracy na plantacji. Jednak opatrzność w postaci starszej niewolnicy pracującej w domu państwa czuwa nad nią. Lilit będzie pracować w kuchni. Stara niewolnica dostrzega w niej coś, co może się przydać w trakcie realizowanego spisku, mającego na celu bunt przeciwko białym panom. Można też powiedzieć, że książka ma drugiego głównego bohatera – zbiorowego, społeczność niewolniczą, a zwłaszcza kobiety, które były narażone nie tylko na śmiertelnie wyczerpującą pracę, ale także na szereg nieprzyjemności od strony białych właścicieli i czarnych współtowarzyszy – od przytyków, poprzez gwałty, na brutalnych morderstwach kończąc. Czy kobietom nocy uda się namówić Lilit do udziału w spisku?
Czy przemoc, zawsze należy zwalczać przemocą? To tylko jedno z pytań, które nasuwa się w trakcie czytania tej powieści. Marlon James w książce Księga nocnych kobiet dotyka tematów uniwersalnych, ponadczasowych podając je na przykładzie niewolnictwa na Jamajce. Pokazuje, że nic nie jest do końca białe, ani czarne. Świat jest pełen pośredniej szarości i należy bardzo uważać, w którą stronę się będzie kroczyło, by nie zapaść w całkowity mrok.
Sięgając po tę książkę, należy pamiętać, że jest ona napisana specyficznym językiem i na początku możliwy jest swego rodzaju bunt przed dalszym czytaniem. Jednak warto się przestawić i przyzwyczaić do formy, w jakiej pisze Marlon James, gdyż książka jest naprawdę godna przeczytania. Jest ciężka, ponura i pełna bólu, ale jednocześnie jest w niej nadzieja. Język powieści jest soczysty i brutalny, mroczy tak jak cała powieść. Dzięki temu autor doskonale uchwycił emocje swoich bohaterów, a także przedstawił realia panujące ówcześnie na Jamajce. Dzięki temu też, bohaterowie stają się bardziej ludzcy, pełnokrwiści, każdy jest wyrazisty i ciekawy.
Powieść Księga nocnych kobiet jest książką wyjątkową pod wieloma względami – jej treść i forma, to w jaki sposób autor gra na emocjach czytelnika (a na zakończenie dostajemy prawdziwą mieszankę uczuć) oraz sposób prowadzenia narracji (narratora poznajemy dopiero na końcu powieści i wtedy też dostajemy odpowiedzi na część pytań, jakie nas nurtują w trakcie czytania powieści.
Za udostępniony egzemplarz dziękuję Wydawnictwu Literackiemu.