Pol Pot. Pola śmierci – Philip Short
Mówiąc o systemach totalitarnych, często zatrzymujemy się na Niemczech w okresie rządów Hitlera czy Związku Radzieckim Stalina. Mało kiedy omawiane są ustroje, które narodziły się w Azji na początku drugiej połowy XX wieku. A to właśnie w Kambodży powstał jeden z najbardziej radykalnych systemów politycznych świata. Przez wielu historyków uważany za bardziej wyniszczający niż stalinizm. Pol Pot. Pola śmierci to książka, która pokazuje, jak doszło do narodzin systemu totalitarnego w Kambodży, a także, jak wyniszczył on ten kraj, który niegdyś był potęgą południowo-wschodniej Azji.
Z okładki książki Pol Pot. Pola śmierci spogląda na nas starszy, uśmiechnięty pan. Patrząc na niego, aż trudno uwierzyć, że w przeciągu zaledwie czterech lat przyczynił się do wyniszczenia kraju i śmierci blisko ¼ populacji Kambodży.
Saloth Sar, bo tak właściwie nazywał się Pol Pot, po raz pierwszy z ideami komunistycznymi spotkał się w czasie studiów w Paryżu. Z czasem tę ideologię zaczął łączyć z zasadami khmerskimi, buddyzmem. Inspiracją dla niego i jego towarzyszy były także rewolucja francuska oraz działania Stalina i Mao Tse Tunga. Mieszanka iście wybuchowa, która przyczyniła się do powstania bardzo radykalnego i restrykcyjnego systemu.
Pol Pot. Pola śmierci to bardzo obszerne i dokładne, wręcz akademickie opracowanie tematu. Autor wiele czasu poświęcił na dotarcie do tekstów źródłowych, wywiadów i osób, które uczestniczyły w opisywanych wydarzeniach. Bibliografia oraz nakład pracy, którą wykonał Philip Short są naprawdę imponujące. W książce znajduje się też kilka fotografii przedstawiających osoby, o których mowa w opracowaniu.
Po tytule można by się spodziewać, że książka będzie skupiała się wokół osoby Pol Pota, a wydarzenia z lat jego rządów będą jedynie tłem dla biografii. Jednak książka jest obszernym kompendium wiedzy dotyczącej Kambodży i całego regionu w latach powojennych, aż po zakończenie rządów Czerwonych Khmerów. Jest to zatem publikacja przeznaczona dla osób, które są zainteresowane ogólnie tematem rządów Pol Pota oraz sytuacją Kambodży. Osoby, które są zainteresowane samym Pol Potem i jego życiem powinny sięgnąć raczej po inne publikacja.
Pol Pot. Pola śmierci to książka dość ciężka. Przede wszystkim z uwagi na swoją tematykę. Ciężko czytać o takich rzeczach, jednak warto zapoznać się z tematem, gdyż kwestia rządów totalitarnych w krajach azjatyckich jest często marginalizowana na Zachodzie. Jest też napisana charakterystycznym dla historycznych opracowań językiem, który nie każdemu czytelnikowi może odpowiadać.
Za udostępniony egzemplarz dziękuję wydawnictwu Prószyński i s-ka